Kan grubu konusu her zaman merak uyandırır; bakalım basitçe anlatmayı becerebilecek miyim! Bunları yazarken biraz endişeliyim, çünkü ne zaman konusu geçse insanların hep kafası karışmıştır. O nedenle baştan söyleyeyim, eğer sizin de kafanız karışırsa lütfen çekinmeden sorun.

SEKİZ FARKLI GRUP
Şimdi efendim kan gruplarının kimliğini belirleyen iki antijenik yapı vardır; daha iyi takip edilebilmesi bu iki antijenik yapıya kan guruplarının “adı ve soyadı” diyelim. Bunların değişik şekillerde bir araya gelmesi ile temel olarak 8 farklı kan grubu ortaya çıkar; bunlar A Rh (+), A Rh (-), B Rh (+), B Rh (-), AB Rh(+), AB Rh(-), O Rh (+), O Rh(-) olarak sıralanabilir. Sıralamaya uymayan ara guruplar olsa bile onlar konumuz haricidir.

ÖNCE ADI
Önce “adından” başlayalım anlatmaya; bir insanın kanının adı, yani A, B, AB yada O olacağını anne ve babasından aldığı genler ile belirlenir ve o insanda hem annesinden hem de babasından aldığı iki gen bir arada bulunur. Örneğin annesinden A, babasından O gurubu gelmiş olsa bile genetik yapısı AO olduğu halde çocuğun gurubu A olur. Çünkü A gurubu baskın olduğundan kanın “adı” bu şekilde belirlenir. Annesi zenci, babası beyaz olan çocuğun teni koyudur çünkü zencilik beyazlığa göre baskındır. Kan gruplarında da aynı sistem işler.
B gurubu için de aynı şeyler geçerlidir. Anne ve babasından B alıp BB olan yada birinden B diğerinden O alıp BO kişinin kan gurubu B’dir.
Ancak anne yada babasından A, diğerinden B gurubu geliyorsa, her iki gurup da baskın olduğundan çocuğun kanı AB gurubu olur. Burada ise bir uzak doğulu anne ile zenci babanın çocuğunu örnek verebiliriz; hem siyah tenlidir hem de çekik gözlüdür çünkü iki özellik de baskındır.
“O” olmasının tek yolu her iki taraftan da O gurubunun gelmesi ile mümkündür. Yani beyaz çocuk olması için mutlaka iki beyazın evlenmesi gerekir.

ANNEM “A”, BABAM “B”, BEN NASIL “O” OLMUŞUM?
Şimdi birisi çıkıp derse ki “annem A, babam B, ben nasıl O olmuşum” ona yukarda yazdıklarımızı bir daha hatırlatmak gerekir. Anne A’dır ama AO dır, örneğin o da annesinden A babasından O almıştır ; baba da BO’dır ve çocuklarına her ikisi de O’larını vermiştir. Bu durum “annem A, babam B, ben nasıl O olmuşum” sorusunun cevabıdır.

SOYADI Rh İLE BAŞLAR
Rh faktörü ise kan gurubunun “soyadıdır” ve yine anne ile babadan gelen genlerce belirlenir. Yazıda da anlatıldığı gibi eğer anne ve babanın her ikisinden birden Rh(-) özellik gelirse çocuk Rh(-) olur; eğer birinden (+) gelirse çocuk Rh(+) ‘dir; çünkü (+) özellik negatife göre baskındır. Anne ve babası ikisi birden Rh(+) olan bir çocuğun Rh(-) olması da mümkündür; çünkü onlar da anne ve babalarından aldıkları soylarında olan Rh(-) özelliği çocuklarına vermişlerdir. İki Rh(-) yan yana gelince çocuk da Rh(-) olur. İki siyahi melezin çocukları nasıl beyaz olabilirse burada da aynı kurallar geçerlidir.